St Petersburg 1703-2003 Boyut Yayın Grubu

St Petersburg 1703-2003 Boyut Yayın Grubu 

ST PETERSBURG 1703-2003 St Petersburg bu yıl 300. kuruluş yıldönümünü kutluyor. Dolayısıyla, dünyanın en genç kentlerinden biri olduğu söylenebilir. Ancak dünyanın mimari açıdan en önemli yerleşmelerinden biri olduğu da aynı oranda gerçek. Kent, Rusya’nın Batı’ya açılma çabalarının sonucunda ortaya çıktı. Yöre Ruslar tarafından ele geçirilir geçirilmez, Petro burada hızla bir kent kurmaya girişti. Önce bugün de varlığını koruyan kale inşa edildi. Ardından Rusya için hayati önem taşıyan donanmanın yapımı amacıyla tersane kuruldu. Kentin Batılı standartlarda olabilmesi için daha en baştan kent planlama çalışmaları yapıldı. Petro bu amaçla Alman, Hollandalı, İngiliz uzmanlar, İtalyan mimarlar getirtti. Kentin adı bile Rusça değil, Almanca olarak saptandı: “Aziz Peter’in Kenti”. Sonuçta, Barok kent planlama ve mimarlığının yeryüzündeki en geniş dışavurumu ortaya kondu. Kentin merkez kesimi ve binaları bugün de o dönemdeki planlama yaklaşımlarının izlerini aynen koruyor. Rusya’nın ilk sanayileşen kenti de yine St Petersburg olacaktı. Yerli ve yabancı sermaye burada geniş yatırımlar yapıp kentin sınıfsal yapısını dönüştürdüler. Bu sayede 19. yüzyılın başlarında bir memur ve soylular kenti olan St Petersburg 20. yüzyıl başlarında artık bir işçi ve burjuva metropolü olmuştu. Kentin kuzeyindeki Petrograd yakası bu burjuvalaşmayla ortaya çıktı, gelişti. Burada Rusya’nın en geniş ve ilginç Art Nouveau yapıları stoğu belirdi. Sovyet döneminin kapanışının ardından St Petersburg yeniden bir atılım dönemine girmiş gibi gözüküyor. Ancak, ülkedeki zenginlik ve girişimci enerjinin büyük kesiminin hala Moskova’da yoğunlaştığını da söylemek gerekiyor.