Bir Cumhuriyet Aydını Prof. Dr. Hamza Eroğlu Hayatı Eserleri Savaş Yayınları

Bir Cumhuriyet Aydını Prof. Dr. Hamza Eroğlu Hayatı Eserleri Savaş Yayınları

ÖNSÖZ

Bu kitap, Cumhuriyet Tarihi’nin hukukçu, akademisyen ve siyaset adamı yönleriyle önemli bir yaşayan siması olan Prof. Dr. Hamza Eroğlu’nu eserleri ve düşünceleriyle tanıma, yaşamı, üstlendiği görev ve çalışmalarıyla irdeleme amacını esas almaktadır. Sadece bir akademisyenin hayatını biyografik olarak ortaya koymak, eserlerindeki bilinen ve bilinmeyenleri mercek altına almak ya da Cumhuriyet Tarihi yazımındaki yerini tarih yazıcılığı kıstaslarıyla değerlendirmeyi hedeflemeyen bu çalışma, her ne kadar bu üç hususu tamamen göz ardı etmese de, esas itibariyle şu temeller üzerine inşa edilmiştir:

1. Prof. Dr. Hamza Eroğlu’nun çocukluk, gençlik, aile hayatı ve öğrenimi,

2. Kaleme aldığı kitaplarının tanıtımı ve içeriğinde dikkat çeken hususlar,

3. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde hukukçu bir akademisyen olarak dile getirdiği veya kaleme aldığı görüşleri ve bunların Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki yeri.

Her yönüyle üstün bir kişilik olarak gördüğü Mustafa Kemal Atatürk’ün yeni nesillere tanıtılmasının bir vazife olduğu bilinciyle çalışmalar yapan Eroğlu, sahip olduğu Atatürk sevgisini hayatının her evresinde öne çıkararak tüm çalışmalarında bu çizgiyi muhafaza etmiştir. Hukukun üstünlüğüne olan inancı ile yürürlükteki yasaların gerektirdiği düzenlemelerin savunucusu olmuş, Türk Devrimi’ni hukuki, siyasi ve tarihsel yönleriyle incelemeye çalışmıştır. Siyasetçi, akademisyen ve bir aydın olarak görev aldığı çeşitli oluşumlarda, ısrarla vurguladığı Atatürk ve Atatürkçülük sevgisini her zaman dile getiren bu değerli Türk aydınının hayatını, eserlerini ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihindeki yerini belirlemek, adeta bir tarihin içine uzanarak, dün ve bugün penceresinden bu tarihin önemini fark edebilmek adına kayda değer bir katkı sağlayabilecektir.‘Atatürkçülük’ ve ‘Türk Devrimi’ konularında çeşitli tarihlerde hazırladığı makaleler, gazete haberleri, Meclis tutanakları yanında, gazetelerdeki, konferanslarındaki ya da kendisiyle yapılan görüşmeler sırasındaki kişisel açıklamalarından elde edilen bilgiler, bu çerçevede değerlendirilmiştir.

Kendisi ile ilgili bir çalışmayı memnuniyetle karşılayarak her türlü desteği veren Sayın Prof. Dr. Hamza Eroğlu ve ailesine en içten teşekkürlerimi iletmeyi borç bilirim. Çocukluğundan akademik hayatına uzanan ilk devre yaşantısına dair bilgi ve belgeler bizzat kendisinden temin edilmiştir. Bu noktada, takdire şayan nezaketini bir kez daha sergileyen Eroğlu, bilgilendirmelerinin yanı sıra bilim dünyasıyla özelini de paylaşma olgunluğunu göstermiştir. Nitekim yazım safhasında ayrıntılı açıklama yapılmamış bazı yerlerde ya da dipnotlarla desteklenmemiş bazı konuların kaynağı bizzat Eroğlu’nun kendisi olmuştur. Özellikle Türk düşün hayatındaki yeri irdelenirken bu çalışma kapsamında kendisi ile yapılan ikili görüşmelerin ve kendisinin basına yansıyan haberlerinden titizlikle derlenen bilgilerin önemli bir yeri olduğunu irdelemekte yarar vardır.

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ........................................................................................................................iii

KISALTMALAR......................................................................................................vii

GİRİŞ ...........................................................................................................................1

ADANA, 1921 - 1939................................................................................................13

İSTANBUL’DAKİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENİMİNDEN SİYASETE ATILINCAYA KADAR GEÇEN YILLAR         25

XI. DÖNEM CHP ADANA MİLLETVEKİLLİĞİ.............................................37

27 MAYIS 1960 SONRASI TEMSİLCİLER MECLİSİ ÜYELİĞİ 
(1960 – 1961)...............................................................................................................59

HAMZA EROĞLU’NUN AKADEMİK VE İDARİ ÇALIŞMALARI (1961- 1981)           73

12 EYLÜL 1980 SONRASI DANIŞMA MECLİSİ ÜYELİĞİ
(1981 – 1983)...............................................................................................................89

1983 YILINDAN SONRA PROF. DR. HAMZA EROĞLU..............................99

PROF. DR. HAMZA EROĞLU’NUN ESERLERİ............................................113

1. TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİ KONULU KİTAPLARI........................115

2. ATATÜRK VE ATATÜRK İLKELERİ KONULU KİTAPLARI .....................156

3. HUKUK KİTAPLARI .........................................................................................188

4. KIBRIS SORUNU’NA İLİŞKİN KİTAPLARI ................................................192

5. GAZETE VE DERGİLERDE YAYIMLANAN MAKALELERİ.......................204

DÜŞÜNCELERİ VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİNE İLİŞKİN YAZDIKLARIYLA PROF. DR. HAMZA EROĞLU....................................................................................................................................211

1. ATATÜRKÇÜLÜK...............................................................................................216

2. TÜRK İNKILÂBININ GELİŞME SÜRELERİ...................................................258

PROF. DR. HAMZA EROĞLU’NUN BAZI KONULARDAKİ DEĞERLENDİRMELERİ            281

SONUÇ.....................................................................................................................309

KAYNAKÇA............................................................................................................323

PROF. DR. HAMZA EROĞLU FOTOĞRAF ALBÜMÜ ..............................329