El Kanun Fit Tıbb Seti 6 Kitap Takım İbni Sina Atatürk Kültür Merkezi Yayınları

El Kanun Fit Tıbb Seti 6 Kitap Takım İbni Sina Atatürk Kültür Merkezi Yayınları

El-Kanun Fi’t-Tıbb Birinci Kitap, İbn-i Sina (Çev. Prof. Dr. Esin Kahya) Eserin başında ayrıntılı bir şekilde tıp bilimi, anlamı, tedavinin ne anlama geldiği konusunda bilgi verilmektedir. Bu açıklamalar bir anlamda tıp felsefesi niteliğindedir. İbn-i Sina, daha sonra kitapta, yoğun bir şekilde insanın anatomik yapısı hakkında bilgi vermektedir .Ayrıca kitapta, çocuk bakımı ve çocuk sağlığı da ele alınıp anlatılmaktadır. Bu açıklamalardan da anlaşılacağı gibi eser, sadece bir anatomi kitabı olmayıp, halk sağlığı konusunda da açıklamalar içermektedir.

İkinci Kitap; Meşhur hekim ve filozof İbn-i Sina’nın meşhur eseri El-Kanun Fi’t- Tıbb’ın İkinci Kitabı basit ilaçlara ayrılmıştır. Ayrıca ilaçların ayrıntılı bir sınıflaması yapılmaktadır. İbn-i Sînâ her bir ilacı tek tek ele alıp, hangi sistemin hangi hastalığın tedavisinde kullanılacağını vermiştir. İlaçların ne şekilde kullanılacağını, terkip içinde yer alıp almadığını ve dozlarını da vermektedir. Burada ele alınan ilaçlar bitkisel, hayvansal ve madeni kökenli olup, zaman zaman mahalli adları da yer almaktadır.

Üçüncü Kitap-1- 2; Kitabın önemli özelliklerinden biri eserdeki sistematik sınıflamadır. İlkin baş hastalıklarından başlanıp, göğüs hastalıklarının sonuna kadar olan hastalıklar ele alınıp her biri tek tek açıklanmıştır. Eserde hastalıkların tek tek açıklamalarının yanı sıra, birbirini etkileyen ve tetikleyen hastalıkların da söz konusu edildiği görülmektedir. Örneğin baş ağrısı sadece baş hastalıklarıyla bağlantılı olarak oluşmaz denmekte ve onun bağlantılı olduğu ya da araz olarak kendini gösterdiği hastalıklardan da tek tek söz edilmektedir.

Dördüncü Kitap; Bulaşıcı hastalıklar, kırık-çıkık, zehirlenmeler ve güzellik müstahzarları ile ilgilidir. Bu kitabın bütün bölümlerini kapsayan özelliği, yer verdiği konularla ilgili genel bilgilerin yansıra yazarın kişisel gözlem ve deneylerini de aktarmış olmasıdır. Aynı zamanda İbn-i Sina bu eseriyle, bir hekimin sadece bilim adamı olarak değil, bir doktor olarak da nasıl davranması gerektiğine (tıbbi etiğe) dikkat çekmektedir.

Beşinci Kitap ;El-Kanun Fi’t-Tıbb adlı eserin Beşinci Kitabı ise terkip şeklindeki ilaçlara ayrılmıştır. Konular belli bir sistematik içinde sunulmakta olup, eser üç bölümden oluşmaktadır. Birinci kısımda, ele alınan terkip şeklindeki ilacın neye yaradığı, daha sonra içeriği ve son olarak da nasıl hazırlandığı konusunda bilgi verilmektedir. Kitabın ikinci kısmında ise liste şeklinde hangi hastalığa hangi terkibin uygulanması gerektiği verilmektedir. Eserin son kısmı ise bir farmakopi niteliğindedir. İbn-i Sina kitapta, El-Kanun Fi’t-Tıbb’ın İkinci Kitabının bir paraleli olarak tedavide kullanılan terkipleri toplu bir şekilde, kullanım yerleri ve hazırlanış şekilleriyle sunmayı uygun görmüştür. Ayrıca zaman zaman terkibin kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalara da işaret etmekten geri kalmamıştır.