Kuranın Anlaşılmasında Yakınanlamlık ve Nüans Marmara Üniversitesi Yayınları

Eşanlamlılık, iki veya daha fazla kelimenin aynı anlamda kullanılmasıdır. Aynı anlamda değil de yakınanlamda iki kelime birleşiyorsa, buna da yakınanlamlılık denmektedir. Bu yakınanlamlı kelimeler, ortak anlamda birleşmekle beraber aralarında ince farklar vardır. Bu farkların tespiti, başta Kur’an olmak üzere metinlerin anlaşılması konusunda çok ciddi fonksiyon icra etmektedir. İşte bu farkla ilgilenen dil alanı el-furuku’l-luğaviyye alanıdır. Furuk alanıyla ilgili Arap dilinde bir literatür oluşmuş, yakınanlamlı kelimelerin nüanslarını tespite çalışmışlardır. Bu alan sadece dilde değil aynı zamanda İslam bilimlerinin çeşitli alanlarında da önem arzetmektedir. Bunlardan biri de Tefsir alanıdır. Bu bağlamda Kur’an’da 100’u aşan bir yakınanlamlı grubu vardır. Bunlar üzerinde bir çok klasik ve modern çalışma yapılmıştır. Rağıb el-İsfahani de furuk nazariyesine önem veren bir dilci ve müfessirdir. Kur’an’daki yakınanlamlıların farklarını tespite odaklanan bir eser yazmayı istemiş ama yazamamıştır. Buna rağmen Rağıb, hem el-Müfredat fi Ğaribi’l-Kur’an adlı eserinde hem de günümüze bir kısmı gelen Camiu't-Tefsir adlı tefsirinde bu farklara ileri düzeyde önem vermiştir. İşte elinizdeki bu çalışma, Rağıb’ın Kur’an’daki yakınanlamlıların farklarını sunuş şekillerini; furuku tespit yöntemlerini ve sunduğu fark çeşitlerini ve son olarak ilgili eserlerinde yakınanlamlarını pratik olarak nüanslandırmasını konu edinmektedir.