Tarih Felsefesi 3 İdea Yayınevi

İnsan dünyaya fırlatılmış özsüz, değersiz, anlamsız bir varlık değilse, tersine bütün bir varoluşun değeri ve ereği olan ussal bir öz ile donatılı ise, tüm gizilliğinde gelişmek, fenomen dünyasını kendi özü ile uyum içinde açındırmak yazgısı ve özgürlüğüdür. O zaman Dünya Tarihi Dünya Tininin özgürlük bilincinde ilerlemesidir, ve bu ereksel gelişim tüm tarihsel kültürlerin, ne denli sağlam, değerli, anlamlı görünseler de, henüz yalnızca olumsuz bir varlığı olan ideal biçim karşısında güçsüz, değersiz, anlamsız olduklarını gösterir. Dünya Tarihi Doğu Dünyası ile başlar. Ama Doğu özgürlük bilincinde ilerlemedi, insanı gerçek kendisi olması ve onda kendini bilmesi için özgür bırakmadı. Belirlenimi sonsuza dek Güzeli, Doğruyu, ve Gerçeği anlamamak olan Doğu Tini tüm gelişimini despotik bilinç düzeyinin izin verdiği sınırlar içine kapadı: Ahlakı, Sanatı, Bilimi, Dini yalnızca sonlu Birin özügürlüğünü kabul edebilen bir kültür biçimine pıhtılaştı. - Güzel Sanat İdeali, Demokrasi, Bilim, Felsefe insanın uygarlaşma sürecine Helenik Tinin katkıları oldular - ama evrensel Özgürlük, evrensel Eşitlik, evrensel İnsan Hakları kavramları değil. Bütününde Helenik Tin - ve Platon ve Aristoteles bile - insanın salt insan olduğu için özgür olduğunun ve sonsuz değer taşıdığının bilincine yükselmedi. Bu kavramlara yer açmak için, Tinin daha öte gelişimine izin vermek için Helenik Tin ortadan kalkmak zorundaydı. Büyük İskender`in Helenik kent-devletine son vermesi ile birlikte Helenik bireysellik tüm güzelliği, sevinci ve erdemi ile Tarih oldu. - Roma Tini Helenik Tinin özsel belirlenimlerini kabul etti, ama kültürün bütününü Evrensel İstencin zorbalığı altına getirerek bireyselliği soyut tüzenin disiplini altında yok etti. Bu imparatorluk da Tinin onda doyum bulabileceği ereksel şekli değildi. İnsanın gerçek karakterine, gerçek değerine, gerçek özgrülüğüne, gerçek eşitliğine özlem duygusunu geliştirecek bir tinsel eziliş noktasında, Tinin Gerçek şeklinin başlangıç noktası olacak bir yitmişlik noktasında kendini ortadan kaldırdı. Ancak bundan sonra Dünya Tarihi Tinin tüm kavramlarına eksiksiz edimselleşme hakkını verecek olan modern gelişme sürecine girdi.