20 Kasım 1901 tarihinde Selanik`te dünyaya gelen Nazım Hikmet, 40 gün için büyük görünmemesi amacıyla 15 Ocak 1902 doğumlu olarak anılmıştır.

3 Haziran 1963`te Moskova`da yaşamını yitirdi. Dedesi Mevlevi tarikatından Nâzım Paşa. Midhat Paşa`nın yakın arkadaşı. Babası Hikmet Bey, Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi) mezunu, Kalem-i Ecnebiye`ye bağlı bir memur.

Annesi Celile Hanım, dilci, eğitimci Enver Paşa`nın kızı. İlkokuldan sonra arkadaşı Vâlâ Nurettin`le birlikte Mekteb-i Sultani`nin hazırlık sınıfına yazıldı. Ailesi parasal sıkıntıya düşünce ertesi yıl Nişantaşı Sultanisi`ne devam etti. Dedesi Nâzım Paşa`nın etkisiyle şiir yazmaya başladı. 1917`de Heybeliada Bahriye Mektebi`ne girdi. 1919`da mezun oldu, Hamidiye Kruvazörü`ne güverte subayı olarak atadı. Aynı yıl kış aylarında daha önce yakalandığı zatülcenp hastalığı tekrar etti. Sağlık kurulu raporuyla 1920`de askerlikten çıkarıldı. Bu sırada hececi şairler arasında genç bir ses olarak ünlendi. Bahriye Mektebi`nden öğretmeni olan Yahya Kemal Beyatlı`ya hayrandı. Yazdığı şiirleri gösterip eleştirilerini alıyordu. 1920`de Alemdar Gazetesi`nin düzenlediği yarışmada birincilik kazandı. Bu ödül ününü artırdı.

İstanbul`un işgal altında olduğu günlerde heyecanlı direniş şiirleri yazdı. 1921`de arkadaşı Vâlâ Nurettin ile birlikte Ankara`ya gitti. İstanbul gençliğini milli mücadeleye katılmaya çağıran bir şiir yazdılar. Şiir çok beğenilince Bolu`ya öğretmen olarak atandılar. Bolu`da kalpaklı bu iki genç tepki gördü. Peşlerine gizli polis takıldı. Nâzım ile Vâlâ Nurettin Moskova`ya gitmeye karar verdiler. Batum üzerinden Moskova`ya ulaşıp "Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi"ne kaydoldular. Nâzım burada "serbest şiirle" tanıştı. İlk serbest şiirlerini yazdı. Bunlardan bazıları 1923`te Yeni Hayat, Aydınlık gibi dergilerde yayınlandı.