Biyotıp Hukukunda İnsan Onuru Oniki Levha Yayınları

"İnsan onuru, üzerinde uzlaşmaya varılan bir tanımı olmamakla beraber, her insanın yalnızca insan olmaktan kaynaklanan değerini ifade etmek için kullanılan bir kavramdır. İnsan onuru bu nedenle insan haklarının temelini ve varlık nedenini teşkil etmektedir. Biyotıp alanında gerçekleşen bilimsel ve teknolojik gelişmeler de insan haklarına yönelik yeni tehditlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Son yıllarda insan onuruna sıkça başvurulmasının nedeni de bu tehditleri bertaraf etmeye çalışmaktır. Bu çalışmada da insan onurunun biyotıp hukuku bağlamında nasıl bir işleve sahip olduğu incelenmiş ve biyoetik meseleler insan onuru ışığında değerlendirilmiştir."

(Arka Kapak`tan)

 

 

Birinci Bölüm:Genel Olarak İnsan Onuru

A. İnsan Onuru Kavramının Kökenleri ve Tarihsel Arka Planı

1. İlk ve Ortaçağda İnsan Onuru

2. Rönesans ve Aydınlanma Düşüncesinde İnsan Onuru Kavramının Temellendirilmesi

B. İnsan Onurunun Farklı İki Kullanımı

1. İnsan Onurunun Yetkilendirme Anlamında Kullanımı

a. Dürig ve Obje Formülü

b. İnsan Onurunu Temel Hak Olarak Kabul Eden Yaklaşım

c. İnsan Hakları Belgelerinde Yetkilendirme Anlamında İnsan Onuru (İnsan Haklarının Temeli Olarak İnsan Onuru)

d. İnsan Onurunu İnsan Hakları Belgeleri Işığında Tanımlama Denemesi

2. İnsan Onurunun Kısıtlama Anlamında Kullanımı (Human Dignity As Constraint)

İkinci Bölüm:Biyotıp Hukukunda İnsan Onuru

A. Biyotıp Hukuku Bağlamında İnsan Hakları Belgelerinde İnsan Onuru

1. Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Haklarının ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi

2. İnsan Genomu ve İnsan Hakları Evrensel Bildirisi

3. Biyoetik ve İnsan Hakları Evrensel Bildirisi

4. Şimdiki Nesillerin Gelecek Nesillere Yönelik Sorumlulukları Bildirisi

B. Biyotıp Hukukunda İnsan Onurunun Farklı Anlamları Üzerine Değerlendirme

C. Biyoteknolojik Gelişmelerin İnsan Doğasını Dönüştüreceği Endişesi

D. İnsan Onuruna Biyotıp Hukuku ve Biyoetik Temelinde Yöneltilen Eleştiriler

1. İnsan Onuruna Yönelik Türcülük Eleştirisi ve Hayvanların Ahlaki Durumu

a. James Rachels

b. Peter Singer

2. İnsan Onuruna Yönelik Diğer Eleştiriler

E. İnsan Onuruna Yönelik Eleştirileri Bertaraf Etme Çabaları

1. Alan Gewirth`in İnsan Onuru Anlayışı ve Türel Tutarlık İlkesinin (Principle of Generic Consistency) İnsan Onuru Bağlamında Uygulanması

2. Bireysel Özgül Değer ve İnsan Onurunun Ensembl Teorisi/ Temel Hakların Korunması Olarak İnsan Onuru

Üçüncü Bölüm:Biyotıp Hukuku Bağlamında Uygulamalar

A. Kök Hücre Çalışmaları, Embriyonun İnsan Onuruna Sahipliği Sorunu ve Klonlama

1. Embriyonik Kök Hücre Çalışmaları Ve Tedavi Edici Klonlama

a. Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunda Embriyonun Hukuki Statüsü

b. Kök Hücre ve Çeşitleri

c. Arta Kalan Embriyoların Kök Hücre Kazanılması için Kullanılması

d. Kök Hücre Kazanımı için Embriyo Oluşturulması/ Tedavi Edici Klonlama

2. Üreme Amaçlı Klonlama

B. Yapay Döllenme

1. Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT)

a. PGT ve Kullanım Alanları

b. PGT`nin İnsan Onuru Bağlamında Değerlendirilmesi

c. Kurtarıcı Kardeş

2. Taşıyıcı Annelik

a. Taşıyıcı Annelik ve Çeşitleri

b. Taşıyıcı Anneliğe İnsan Onuru Temelinde Yöneltilen İtirazlar

(1) Taşıyıcı Annenin Onurunun İhlal Edildiği Tezi

(2) Çocuğun Onurunun İhlal Edildiği Tezi

C. Organ ve Doku Nakli

1. Organ Vericilerinin İnsan Onuru Bağlamında Değerlendirilmesi

a. Canlı Vericiler

b. Ölümden Sonra İnsan Onuru Koruması

c. Yeni Organ Vericileri

(1) Anensefalik Bebeklerden Organ Nakli

(2) Xenotransplantasyon: Hayvandan İnsana Doku ve Organ Nakli

i. Hayvanların Onuru

2. Organ Satışı ve İnsan Onuru

D. Ötanazi/Onurlu Ölüm

1. Ötanazinin aleyhindeki tezler

2. Ötanazinin lehindeki tezler

3. Ötanazinin Çeşitlerine Bağlı Olarak Değerlendirme

a. İstemli Ötanazi, Özerklik ve İnsan Onuru

b. İstem Dışı Ötanazi ve İnsan Onuruna Sahiplik Sorunu