Geleceğe Seslenenler Ümit Aktaş Çıra Yayınları

Geleceğe Seslenenler Ümit Aktaş Çıra Yayınları

Olumlu anlamdaki bir geleceğe sesleniş, bir iktidar dilinin seslenişi ya da
ütopik bir beklentiye dayanmaz. Bu, bir seferilik halinin dilidir ve belli bir
geleneğe dayansa da, gelenek bekçiliği de değildir. Tolstoy'da olduğu
gibi İncil'e, Benjamin'deki gibi Tevrat'a veya Kapital'e, Gandi'deki gibi
Bhagavad Gita'ya, Şeriati, Kutub...daki gibi Kuran'a veya Garaudy'deki
gibi Incil, Kapital ve Kuran'a dayanabilir. Bu tür kök-metinlerin üzerlerine
yüklenen anlamlar, farklı istismarlara maruz kalan ideolojiler (İslamcılık,
sosyalizm, liberalizm....) olarak da tezahür edebilir. Bir seferilik halinin
ifadesi olan bu ideolojik yorumlar, belli bir geleneği eleştirerek buradan
kendilerini kökensel başlangıca teyelleyen gelecek çağrıları olarak da
temayüz edebilir. Düşünselliğin saf kavramsallığına karşı ideolojiler,
"bilgi" ya da "düşünce"yi belli bir tarihsel duruma özgüleştirir ve hatta
düşüncenin "saf kavramsallığı'ndan bir iktidar arayışının araçlarına da
dönüşebilirler. Dolayısıyla düşünsel arayışları salt siyasal söylemlere,
sözgelimi hilafetçilik, Marxizm, neoliberalizm gibi iktidar tutumlarına
indirgemek ve araçsallaştırmak, meselenin özündeki derinliği gözden
çıkarmak anlamına da gelebilir.
Geleceğe seslenmek, kök-metinlerin belli bir tarihsel hareket hatti
üzerinde biçimlendirilen yorumları ve bunlara dayandırılan arayışların
tecessümüdür. Bunun en guzide örnekleri Gandi'nin yerellikler ve ulusal-
ciliklara karşı Müslüman ve Hindu tardan müteşekkil bir Hindistan çağrısı,
Ali Şeriati'nin kendisini yerelliğe ve güncel çıkarlara hasretmiş olan
bağnazlıklara karşı aşk cagnus Kutub'un yine benzeri tutumlanı ifade
eden cahiliye durumuna karşı öne sürdüğü medenileşme çağrısı veya
Aliya'nın madde ve ruh, Doğu ve Bat gibi karşıtlıklardaki kavramsal
çatışmalara zorlanan ve parçalanan insanlığa yönelttiği tevhid çağrısı ya
da Malcolm X'in Elijah'ın ikiligindan ezen ezilen ilişkisine doğru yöne-
len çağrılarında dile getirilmektedir. Ama bu dile gelişler, anlayışı kıt olan
ya da bakışları iktidarsal güc temerküzüne daralmış nadanlar elinde tüm
özgünlüklerini ve orgullokerini kaybederek salt bir iktidar arayışının
araçlarına ve hatta silahlanma da dönüşebilir.